In Nederland is ongeveer 10% van de bevolking tussen 16 en 65 jaar laaggeletterd. De Nederlandse overheid heeft het beleid dat iedere burger Nederlandse basis taalvaardigheden aangeleerd krijgt. Maar ondanks dit beleid ervaren veel zorgverleners problemen door een taalbarrière. Zo ook in de tuberculose (tbc) bestrijding.
Door L. van de Sluis van GGD Zeeland, E. Tramper van GGD Zeeland, R. Kemperman van Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden en Y. van der Pas van GGD West-Brabant.
In de tbc-bestrijding hebben we voornamelijk te maken met burgers met een niet-Nederlandse achtergrond. Dit zorgt ervoor dat wij, in vergelijking met andere takken binnen de zorg, meer te maken hebben met burgers die de Nederlandse taal niet of niet goed beheersen. Dit bemoeilijkt de communicatie in het begeleiden en informeren van onze cliënten.
Belangen
Het is moeilijk om precieze cijfers te geven, maar taalbarrières kunnen leiden tot verkeerde behandelingen bij een tbc-besmetting, miscommunicatie, verkeerde interpretaties en het niet begrijpen van belangrijke informatie. Daarom is het erg belangrijk om taalbarrières te overwinnen, om zo de kwaliteit en de veiligheid van de zorg te kunnen waarborgen. Door effectieve communicatie kunnen zorgverleners de juiste diagnose stellen, de juiste behandeling starten en de patiënten tevredenheid vergroten.
Een voorbeeld hiervan is met de BCG-vaccinaties. Dit begint met de uitleg over waarom deze vaccinatie gegeven wordt, en dat zij zelf de keuze hebben of ze deze vaccinatie willen voor hun kindje. Als cliënten dit niet goed begrijpen, is er een kans dat zij de vaccinatie nemen voor hun kindje, omdat ze denken dat dit moet. Dit is natuurlijk niet de bedoeling.
Door de juiste communicatievaardigheden te gebruiken kan dit voorkomen worden. Iedereen heeft immers dezelfde rechten en dus ook het recht om zelf een keuze te maken.
Neem contact op met de tolkentelefoon: 085-019-3077
Ervaring taalbarrière
Laatst kregen wij, bij GGD REC-Zuid een nieuwe melding van een open tbc-besmetting. Dit betrof een client met een Eritrese achtergrond. Toen familieleden bij ons kwamen voor het contactonderzoek, merkte wij al vrij snel dat er een grote taalbarrière was. Nadat we de gegevenscheck gedaan hadden, gingen wij met de familie apart zitten om uit te leggen wat de procedure is.
Tijdens de uitleg probeerden we op een rustige en makkelijke manier uitleg te geven. De familie knikte instemmend en leken het te begrijpen. Toch waren we daar niet helemaal zeker van. Uiteindelijk vroeg ik aan de familie of zij het begrepen, en of ze mijn uitleg kon herhalen. Weer knikte ze instemmend en lachte ze vriendelijk. Hieruit bleek dat ze totaal niet begrepen wat we hadden uitgelegd.
Informatiefolders
Informatiefolders in verschillende talen zijn een waardevol hulpmiddel in de zorg. Ze zorgen ervoor dat cliënten belangrijke informatie begrijpen, zoals medische instructies, behandelplannen en mogelijke bijwerkingen. Door deze folders aan te bieden in verschillende talen kunnen zorgverleners de communicatie verbeteren en ervoor zorgen dat de cliënt goed geïnformeerd is, ongeacht hun Nederlandse taalvaardigheid. Deze folders gebruiken wij ook in de tbc-bestrijding. Het RIVM biedt hiervoor verschillende folders aan.
Information materials about tuberculosis | RIVM
Pictogrammenkaart
Pictogrammen worden veel gebruikt in de zorg om belangrijke informatie visueel weer te geven. Ze zijn erg handig voor cliënten die moeite hebben met lezen of die een andere taal spreken. Pictogrammen kunnen helpen bij het communiceren van instructies, het begrijpen van een medische procedure en het waarschuwen voor complicaties en bijwerkingen. Het is een universele taal die de communicatie barrières kan doorbreken en de zorgervaring voor iedereen toegankelijker kan maken. Het vereist aandacht voor detail, duidelijkheid en universaliteit. Pictogrammen moeten gemakkelijk te begrijpen en herkennen zijn.
Say hi app
De Say hi vertaal app is een handig hulpmiddel waarmee je taal of spraak kunt vertalen. Deze app is gratis en makkelijk in gebruik. Naast een schriftelijke vertaling, vertaalt deze app ook spraak. Doordat cliënten hun eigen taal kunnen blijven spreken, en wij ze hierdoor gemakkelijk kunnen begrijpen, voelen cliënten zich sneller gehoord en begrepen.
Tips
- Maak gebruik van een tolk, of familielid die de taal beheerst. Wees geduldig, respectvol en empathisch.
- Maak gebruik van visuele hulpmiddelen
- Neem de tijd om te luisteren en te begrijpen.
- Zorg voor schriftelijke vertalingen van belangrijke medische zaken zodat mensen dit thuis na kunnen lezen
